Prof.Dr.Esfender KORKMAZ

Tarih: 07.03.2025 00:36

DOLARIN GELECEĞİ

Doların diğer paralara göre değerini dolar endeksi gösterir. Dolar endeksinin baz yılı Mart 1973 (100) ayıdır.

Endeksin hesaplandığı sepet içinde yer alan paralar ve sepetteki ağırlığı şöyledir.

Dolar endeksi, dolar değerinin çok kırılgan olduğunu gösteriyor.

• 1973 yılında 100 olan dolar endeks, 1984 yılında FED faizleri yüzde 11’e çıkarınca, 151,47 oldu. 1985 yılında da en yüksek seviyeye, 164.72 ye kadar yükseldi.
• 1987 kara pazartesinde 85.66 ya geriledi. Kara pazartesi, aşırı değerlenmiş piyasaların, 10 Ekim 1987 de Hong Kong borsasında başlayan ve dünya borsalarında yüzde 40’a ulaşan değer kayıplarının yaşandığı gündür. Kara Pazartesi, bir günde borsaların tüm zamanların en çok değer yitirdiği gündür.
• 2007 dünya finans krizinin başladığı yıldır ve o yıl sonunda dolar endeksi 76,70’e geriledi.
• FED faiz artışı ve faizleri beklenen düzeyde düşürmemesi ile enflasyonun yüzde 9’dan yüzde 3 seviyesine gerilemesi ve Trump’ın seçilmesi, dolar endeksini 13 ocakta 110.16 seviyesine çıkardı.
• Ne var ki; aynı Trump’ın her alanda saçmalaması dolar endeksini de etkiledi ve endeks 104,15‘e geriledi.

1.Dolar güvenli değil. 1985 yılında 164.72 olan dolar endeksi, eğer 2007 yılında yüzde 76,70 gerilediyse, uzun dönemde dolar güvenli limandır diyemeyiz.

Doların kırılgan para olmasının nedeni Dünya altın standardının terkedilmesidir. İkinci Dünya savaşından sonra dünyada ekonomik istikrarı sağlamak için Bretton Woods sistemi kabul edildi. Bu sistemde;

• Bir ons altın 35 ABD’ doları olarak belirlendi
• Diğer para birimleri dolara bağlandı.
• Kur istikrarı ve finansal istikrar için Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası Kuruldu.

Ne var ki, ABD’nin bütçe açıklarının artması, artan dünya altın talebine karşılık altın rezervlerinin yetersiz kalması nedeni ile 1971’de Nixon Bretton Woods'un sona erdiğini duyurdu.

Dünyada banknota olan güvenin düşmesi, altın fiyatlarını artırdı.

Orta dönemde altın fiyatları kırılganlık gösterdi ve fakat uzun dönemde sürekli arttı.

Veriler; Investing

2.1967 yılında 35 dolar olan ons altın fiyatı, dün 2918 dolar idi.

3.Donald Trump dolara olan güveni daha da düşürecektir.

Trump’ın Çin, Kanada ve Meksika’dan yapılan ithalatta vergileri artırması, cari açığını düşürür. Ama aynı zamanda yerli üretim maliyetlerini de artırır.

Trump politik belirsizliği şimdiden artırdı ve ABD’nin güvensiz bir ülke olarak algılamasına neden oldu. ABD’ye güven düşünce dolara da güven düşer.

ABD Merkez Bankası'na (FED) baskı yaparak faiz oranlarını düşüreceğini açıkladı. Bu durumda dolar endeksi düşer.

Trump ABD’de yerleşmiş demokrasiye zarar veriyor. Ekonomide yarın ne yapacağını kendisi de bilmiyor. Dolar endeksi düşmeye devam eder.