TÜİK deyince aklımıza ilk enflasyon rakamları geliyor ama kurumun Türkiye’nin her alandaki verilerini derleyip toparlamak, bunları “bilgi” haline getirmek gibi önemli bir işlevi var.
9 Aralık Salı günü TÜİK, Türkiye’nin nüfus artış hızına ilişkin verileri açıkladı. AKP iktidarı toplam doğurganlık hızını 2.48 olarak devraldı. Erdoğan bunu yetersiz buldu, her aileden en az üç çocuk istedi. Bunun böyle liderin istemesiyle olmayacağını yaşayarak gördük.
Türkiye 2014’ten beri bu alanda sürekli gerileyişte. 2014’te 2.19, 2015’te 2.16, 2018’de 2, 2020’de 1.77, 2022’de 1.63, 2024’te 1.48!
TÜİK Başkan Yardımcısı Furkan Metin’e göre, 1.4 yüksek alarm! 2024’ten itibaren de uluslararası alanda nüfus statümüz şu oldu:
Çok yaşlı ülke!
Bundan payını en çok alan tarım oldu. Tarımda ortalama yaş 56’dan 58’e çıktı. Bu gidişle sadece dedeler ve nineler tarım yapacak!
***
Madalyonun bir boyutu bu; nüfustaki azalış. Öteki boyutu da şu:
Ortalama yaşam süresinin artmasıyla beraber üç kuşak yerine dört kuşak bir arada. Hal böyle olunca en küçükler en değerli hale geliyor. Bu duruma bir tanım üretmek gerekirse şunu öneriyoruz:
Bebeerkil toplum!
Ailelerde çocuk sayısı azalırken deyim yerindeyse değeri de artıyor. Bunun devamında önceliğin çocuklar olduğu bir yaşam öne çıkıyor. Ekonomik krizlerde şöyle bir tanımlama yapılır:
En Çok Tercih Edilen Yemek Kartı
Ticket Restaurant Yemek Kartı ile Şirketinize Maliyet Avantajı, Çalışanınıza Konfor Sağlayın
Ticket Restaurant Yemek Kartı
Kadın ve çocuk alanında üretim yapanlar krizden en az etkilenenler olur.
Biz de iletişim fakültesinde “haber” tariflerinden birini şöyle öğrendik:
Kadınlar ve çocuklar üzerine yapılan her haber okunur!
Yazının girişinde sorunun sayısal boyutuna değindik. Bir de nitel yanı var. Ekonomik kriz nedeniyle çocuklardaki gelişim bozukluğu sorununun arttığı yönünde araştırmalar okuyoruz.
İktidar, “Gelinen noktada üç de yetmez beş çocuk” diyor ama hâlâ sorunun talimatla olmayacağını anlamamış görünüyor.
Çocuk yetiştirme bilinciyle ekonomik durumunu birleştiren aileler için çocuğa verilebilecek en büyük miras, iyi bir eğitim, bilinçli bir yurttaş!
Bunu kitap fuarlarında gözlemliyoruz. En son 6-7 Ekim’deki Denizli Kitap Fuarı’nda gördük. Yeri gelmişken vurgulayalım Denizli Büyükşehir Belediye Başkanımız Bülent Nuri Çavuşoğlu kentin bütün kültürel yelpazesini içine alan güzel bir Aydınlanma meşalesi yakmış. Fuarda çocuk kitaplarının ağırlığı yüzde 50’yi geçmişti. Son dönemdeki hemen her fuarda dikkatimizi çeken bu tablo ailelerin çocuklarının eğitimine öncelik verdiğini gösteriyordu.
Sözün özü çocuk sayısını artırmak önemli ama en az onun kadar onların iyi yetişmesini de sağlamak gerek.
Türkiye bu bilinçteki ailelerin üzerinde yükselecek!
***
Bugün 13. Burdur Kitap Fuarı’ndayız. Belediye başkanımız Ali Orkun Ercengiz’in Antalya ile Denizli arasında varlığını sürdüren Burdur’un hak ettiği yere gelmesi için gösterdiği çabayı kutluyoruz.
Biz de doğduğumuz toprakları selamlayacağız. Konu bütünlüğü içinde paylaşmak gerekirse doğduğum Burdur Yeşilova Güney kasabasında yılda 50 kişi ölüyor, 2 kişi doğuyor. En son dayım Mehmet Ali Çavdar’ı toprağa verdik. “Leblebici” diye bilinen sevgili dayımın yörede sofrasına oturmayan yoktur.
Yarın da 42. İstanbul Kitap Fuarı’ndayız.
Elbette yeni kitaplarla...
Yılın ortasında “Asla vazgeçme” dedik. Yılın sonunda da şöyle diyoruz:
Ya hep beraber ya hiç!